Samenvatting: Slaaptekort zorgt ervoor dat het olfactorisch systeem in de hoogste versnelling wordt gezet, waardoor voedselgeuren sterker ervaren worden en de communicatie met andere hersendelen die voedsel signalen ontvangen word verminderd.
Wanneer je slaaptekort hebt opgelopen, ben je geneigd eerder naar pizza, patat en hamburgers te grijpen. Een studie van de “NorthwesternUniversity” geeft inzicht waarom je op zoek bent naar energie dichte en vette voeding na een slapeloze nacht en wat je kunt doen om die ongezonde keuzes te beïnvloeden.
Je kunt je neus – of olfactorisch systeem – de schuld geven welke, volgens de studie, op twee manieren beïnvloed word door slaapgebrek. Als eerste gaat het in een soort hoogste versnelling waardoor de geurperceptie sterker wordt en het brein beter in staat is om voedsel geuren van niet-voedsel geuren te onderscheiden. Maar er is ook een afname in communicatie met alle andere hersengebieden die voedingssignalen ontvangen. Hierdoor veranderden ook de beslissingen die je neemt over wat te eten.
“Wanneer je slaaptekort hebt, krijgen deze hersengebieden misschien niet genoeg informatie en ga je overcompenseren door voeding te kiezen met een rijker energiesignaal” volgens Thorsten Kahnt, assistent professor van de afdeling neurologie van de “NorthwesternUniversity School of medicine”.“Maar het kan ook zo zijn dat deze andere hersengebieden de versterkte signalen van het olfactorisch systeem niet kunnen benutten. Dat kan ook leiden tot de keuze voor chips en koekjes” voegt Kahnt toe. Het artikel was gepubliceerd in eLife op 8 oktober 2019.
Voorgaand onderzoek laat zien dat slaaptekort bepaalde endocannabinoïden verhoogd, welke op natuurlijk wijze door het lichaam worden geproduceerd en belangrijk zijn bij voedingsgedrag en hoe het brein reageert op geuren, inclusief voedingsgeuren.
“We hebben al deze informatie samengevoegd en ons afgevraagd of verandering in voedingsinname na slaaptekort gerelateerd is aan hoe het brein reageert op voedingsgeuren en of dit komt door veranderingen in de endocannabinoiden,” vertelde Kahnt. “Wat zorgt ervoor dat ons brein anders reageert en daardoor onze voedselkeuze veranderd?”
In het onderzoek zijn 29 personen, mannen en vrouwen in de leeftijden van 18 tot 40 jaar onderzocht. De proefpersonen zijn in twee groepen verdeeld. De ene groep kreeg een volle nacht slaap en de ander groep slechts 4 uur slaap. Vervolgens is gekeken naar de voedselinname en keuze na het slapen, twee van de endocannabinoiden (2AG en 2OG) zijn bepaald in het bloed en met behulp van een fMRI scanner is gekeken naar de communicatie tussen de hersengebieden terwijl er gecontroleerde geuren werden gegeven.
Wat kun je met deze informatie? Uiteraard is het verstandig om te zorgen voor voldoende slaap maar wanneer je door omstandigheden in de situatie bent gekomen dat je slaaptekort hebt dan is het goed om te observeren hoeveel invloed je neus heeft in de voedselkeuzes die je maakt. Dit onderzoek suggereert dat je brein bij slaaptekort veel gevoeliger is voor de geuren van energiedicht voedsel, wat mogelijk het gevolg heeft dat je sneller ongezonde voedselkeuzes kan maken. Probeer eens in dit soort situaties dezelfde energie via voeding binnen te krijgen maar dan uit “ondersteunende” voeding in plaats van de belastende voeding zoals chips, pizza, etc.
referentie: (Surabhi Bhutani et al, 2019) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31591965
